در باره پوهنځی

پوهنځی علوم وترنری به حیث یک اداره مستقل اکادمیک در چوکات پوهنتون کابل، به منظور تربیه کادرهای مسلکی در رشته علوم وترنری مطابق مقتضیات عصر و زمان، غنامندی مسلکی و یک زیر بنای خوب برای تحصیلات آینده کشور در ماه حوت سال 1352هجری خورشیدی مطابق فبروری 1974 میلادی به اساس فرمان 846 مورخ 12/ 12/ 1352 رییس جمهوریت وقت ایجاد شده است. مسلک وترنری نه تنها از لحاظ صحت حیوانی، بلکه از نگاه صحت عامه نیز یک رشته ی با ارزش می باشد، زیرا شمار قابل توجه بیماری های ساری میان حیوانات و انسانها مشترک اند (بیماری های زونوز).

پوهنځی کادر های ملی وترنری را، که بتوانند بیماری های عمده ی حیوانی به ویژه بیماری های ساری را که بخش قابل توجه آنها را بیماری های مشترک انسان و حیوان تشکیل می دهند، تشخیص، درمان، جلوگیری، کنترول و ریشه کن نمایند، تربیه می نماید. به این ترتیب اهل این مسلک نه تنها بیماری های حیوانی را درمان، جلوگیری و ریشه کن می نمایند، بلکه در جلوگیری بیماری های عمده انسانی مانند توبرکلوز، بروسلوز و غیره، و بلند بردن سطح اقتصاد خانواده ها و اقتصاد ملی نیز نقش اساسی دارد.

مسوولین این پوهنځی جهت انکشاف آن همواره برای یافتن منابع مالی کوشیده اند که در اثر همین تلاش ها در گذشته پوهنځی علوم وترنری و پوهنتون کابل موفق گردیده تا قرار داد همکاری با UNDP، FAO را عقد نمایند. به کمک مالی پروژه FAO، پوهنځی در جریان تقریباً 15 سال به یکی از پوهنځی های مجهز پوهنتون کابل تبدیل گردیده و با استفاده از کمک های مالی آن پروژه توانست تا 22 لابراتوار مجهز، کلینیک تدریسی و چند فارم حیوانی تحقیقاتی ایجاد نماید. به همین گونه با بهره برداری از امکانات مالی پروژه یاد شده، تعداد زیادی از استادان این پوهنځی جهت تحصیلات ماستری و دوکتورا به کشور های مختلف فرستاده شدند. با تأسف باید آورشد که از آغاز جنگ های تحمیلی همه دست آورد های یاد شده پوهنځی علوم وترنری به نابودی کشانیده شد.

جدید الشمولان در این پوهنځی پس از سپری نمودن موفقانه امتحان شمول در موسسات تحصیلات عالی افغانستان وارد می شوند. تحصیل در پوهنځی علوم وترنری به زبان دری بوده و سپری نمودن موفقانه ی 10 سمستر تحصیلی را در بر می گیرد. برای محصلان این پوهنځی همه ساله پیش از آغاز دروس برنامه آشنایی با پوهنځی و پوهنتون نیز در نظر گرفته می شود. در صنف اول این پوهنځی، محصلان مضامین پوهنتون شمول مانند ریاضی، فیزیک، کیمیا، زولوژی، زبان انگلیسی و سایر مضامین را فرا می گیرند که از سوی استادان پوهنځی های دیگر پوهنتون کابل آموزش داده می شوند.

دروس اساسی محصلان بیشتر در صنف دوم آغاز می شوند. در این صنف آنها مضامین چون اناتومی وترنری، بیوشیمی، فیزیولوژی، ایکولوژی وترنری و هیستولوژی وترنری را فرا می گیرند که استادان پوهنځی آنها را تدریس می نمایند. در صنف سوم مضامین تخصصی مانند تغذیه حیوانی، ویرولوژی، حفظ الصحه حیوانی، پرورش حیوانات وغیره آموزش داده می شوند. دروس کلینیکی وترنری در صنف چهارم آغاز و تا ختم صنف پنجم ادامه می یابد. در صنف چهارم محصلان این پوهنځی مضامین مانند اپیدمیولوژی، بیماری های ساری، فارمکولوژی، تشخیص کلینیکی، بیماری های داخله وترنری و سایر مضامین به شمول روش تحقیق و چگونگی نوشتن یک رساله ی علمی، به گونه مثال یک مونوگراف، را فرا می گیرند. مضامین یاد شده در پهلوی برخی از مضامین دیگر تا به ختم تحصیل برای محصلان تدریس می شوند. محصلان در ختم سمستر دهم مونوگراف های شانرا، که جنبه ساحوی و تحقیقاتی دارند، به عنوان پایان نامه تحصیلی در حضور هیئت داور، استادان، محصلان و سایر علاقمندان ارائیه و از آنها دفاع می نمایند و دیپلوم داکتر طب وترنری (DVM) را که معادل به لیسانس (BSc) است، به دست می آورند. 

یاد آور باید شد که برخی از فارغان این پوهنځی حتی در کشور های پیشرفته جهان به حیث دوکتور وترنر مشغول کار استند. ساحات عمده کاری برای فارغان این پوهنځی وزارت زراعت، شاروالی ها، وزارت صحت عامه، وزارت تجارت، موسسات غیر دولتی بخش وترنری، سازمان غذا و زراعت جهان (FAO) و بخش های سکتور خصوصی می باشند. همچنان برخی از فارغان این پوهنځی به ایجاد کلینیک ها و دواخانه های حیوانی مبادرت ورزیده اند که از این طریق امرار معییشت نموده و برای هم میهنان شان خدمت می نمایند.

معلومات مختصر در مورد تاریخچه و برنامه های علمی در جدول زیرین ارائیه می گردد.

معلومات ساختاری	معلومات آماری
پوهنځی	علوم وترنری
سال تاسیس	1352
مجموع کریدت	202
تعداد دیپارتمنت	5
مضامین اختصاصی	50٪
مضامین اساسی و عمومی	50٪ (مونوگراف 8٪، مضامین اساسی 30٪ و مضامین پوهنتون شمول 12٪)